Tiếng chuông cửa vang lên vào một buổi sáng sớm, khi ánh nắng đầu ngày len qua rèm cửa sổ, chiếu lên căn phòng nhỏ của vợ chồng tôi. Linh, vợ tôi, vừa sinh con đầu lòng được hơn một tuần, vẫn còn yếu, nằm trên giường với gương mặt mệt mỏi nhưng rạng rỡ khi nhìn bé Na – cô con gái bé bỏng của chúng tôi. Tôi mở cửa, và mẹ vợ tôi, bà Hiền, đứng đó với một chiếc vali cũ kỹ, nụ cười hiền hậu và một túi đầy rau củ tươi từ quê.
“Con rể, mẹ lên chăm Linh và cháu đây!” Bà nói, giọng ấm áp nhưng pha chút mệt mỏi của chuyến đi dài. Tôi vội vàng xách vali giúp bà, lòng thầm cảm ơn vì sự có mặt của mẹ trong lúc vợ tôi cần người chăm sóc nhất.
Bà Hiền là một người phụ nữ quê mùa, giản dị, nhưng có sức mạnh tinh thần đáng kinh ngạc. Ở tuổi gần 60, bà vẫn tự tay làm mọi việc, từ chăm sóc vườn rau đến nấu những bữa ăn đậm chất thôn quê. Khi bà đến, căn nhà nhỏ của chúng tôi như được tiếp thêm hơi ấm. Mỗi ngày, bà thức dậy từ 5 giờ sáng, nấu cháo cho Linh, giặt giũ, dọn dẹp, và hát ru cho bé Na. Tôi nhìn cách bà chăm sóc con gái và cháu ngoại, lòng trào dâng sự biết ơn.
Nhưng điều kỳ lạ là, dù bà luôn cười nói vui vẻ, tôi nhận ra đôi khi bà đứng lặng trước cửa sổ, ánh mắt xa xăm, như đang nghĩ về điều gì đó rất nặng nề. Tôi nghĩ có lẽ bà nhớ quê, nhớ những ngày tháng yên bình ở làng. Tôi không hỏi, chỉ cố gắng làm mọi thứ để bà cảm thấy thoải mái.
Nửa tháng trôi qua, căn nhà của chúng tôi trở nên gọn gàng và tràn đầy mùi thơm của những món ăn bà Hiền nấu. Linh dần khỏe hơn, bé Na cũng bụ bẫm, đáng yêu. Tôi bắt đầu quen với việc trở về nhà sau giờ làm và thấy mẹ vợ bận rộn trong bếp, đôi tay thoăn thoắt thái rau, nấu canh. Nhưng rồi, một buổi tối, khi tôi đang chơi với bé Na, bà Hiền bất ngờ nói:
“Minh này, mẹ tính mai về quê.”
Tôi ngỡ ngàng. “Mẹ ơi, mới có nửa tháng, Linh vẫn còn yếu, mẹ ở thêm ít lâu nữa được không?”
Bà cười nhẹ, nhưng nụ cười không trọn vẹn. “Mẹ ở đây cũng lâu rồi, ở quê còn nhiều việc. Với lại, hai đứa cũng tự lo được mà.”
Linh nghe vậy, từ phòng trong bước ra, giọng gần như van xin: “Mẹ, mẹ ở thêm với con đi, con chưa muốn mẹ về đâu.” Bé Na trong tay tôi khẽ cựa mình, như cảm nhận được không khí căng thẳng.
Bà Hiền chỉ lắc đầu, nói rằng bà đã quyết định rồi. Tôi nhìn Linh, thấy mắt cô ấy đỏ hoe. Tôi biết bà Hiền là người cương quyết, nhưng sự vội vã này khiến tôi không khỏi nghi ngờ. Có điều gì đó không đúng. Bà không phải kiểu người bỏ lại con gái trong lúc cần bà nhất.
Đêm đó, khi Linh đã ngủ, tôi ngồi lại với bà Hiền ở phòng khách. Tôi nhẹ nhàng hỏi: “Mẹ, có chuyện gì ở quê mà mẹ phải về gấp vậy? Hay là mẹ không thoải mái khi ở đây?” Bà chỉ lắc đầu, bảo rằng tôi đừng lo, rằng bà chỉ muốn về quê thôi. Nhưng ánh mắt bà, cái cách bà tránh nhìn thẳng vào tôi, khiến tôi càng thêm nghi ngờ.
Sáng hôm sau, trong lúc bà Hiền ra chợ mua ít đồ, tôi quyết định dọn dẹp nhà cửa để bà đỡ vất vả trước khi đi. Khi mở tủ lạnh để lấy nước, tôi vô tình làm rơi một hộp nhựa nhỏ từ ngăn đá. Hộp bật nắp, và bên trong là một chiếc túi nilon nhỏ, bên trong có vài viên thuốc màu trắng. Tôi nhặt lên, đọc dòng chữ trên bao bì: “Thuoc dieu tri UT giai doan cuối”
Tim tôi như ngừng đập. Tôi đứng lặng, tay run run cầm chiếc túi. Những viên thuốc này không phải của Linh, cũng không phải của tôi. Chỉ có thể là của mẹ vợ. Tôi chợt nhớ lại những lần bà Hiền kêu mệt, những lúc bà lặng lẽ uống thuốc khi nghĩ không ai để ý. Tôi nhớ ánh mắt xa xăm của bà, những lần bà nói về quê với giọng đầy lưu luyến. Tất cả như mảnh ghép拼 lên một bức tranh đau lòng.
Tôi không dám nói gì với Linh ngay lúc đó. Tôi sợ cô ấy sẽ sụp đổ nếu biết sự thật. Thay vào đó, tôi gọi điện cho bác sĩ của bà Hiền – số liên lạc tôi tìm thấy trong một tờ giấy kẹp trong hộp thuốc. Bác sĩ xác nhận: bà Hiền bị ung thư phổi giai đoạn cuối, đã từ chối điều trị thêm vì không muốn tốn kém và vì… bà muốn dành thời gian còn lại bên con gái và cháu ngoại.
Tôi ngồi bệt xuống sàn, cảm giác bất lực trào dâng. Bà Hiền không về quê vì nhớ nhà. Bà về vì bà không muốn chúng tôi biết bà đang chiến đấu với căn bệnh quái ác. Bà muốn giữ nụ cười cho Linh, muốn chúng tôi có những ngày hạnh phúc cuối cùng bên bà mà không bị ám ảnh bởi bệnh tật.
Tối hôm đó, tôi quyết định đối diện với bà Hiền. Tôi chờ đến khi Linh ngủ say, rồi mời bà ra ban công. Tôi đặt hộp thuốc lên bàn, giọng nghẹn lại: “Mẹ, tại sao mẹ không nói với chúng con?”
Bà Hiền thoáng giật mình, rồi mỉm cười buồn. “Mẹ không muốn Linh lo. Con bé vừa sinh, nó cần vui vẻ để chăm cháu. Mẹ không còn nhiều thời gian, Minh ạ. Mẹ chỉ muốn thấy con bé hạnh phúc, thấy cháu Na lớn lên một chút trước khi mẹ đi.”
Tôi không kìm được nước mắt. “Mẹ, mẹ phải điều trị tiếp. Chúng con cần mẹ. Na cần bà ngoại.”
Bà lắc đầu. “Mẹ mệt rồi, Minh. Mẹ đã sống đủ, chỉ mong hai đứa chăm sóc nhau thật tốt.” Rồi bà kể, giọng run run, rằng bà đã hứa với ông – bố vợ tôi, người mất cách đây 10 năm – rằng sẽ chăm sóc Linh đến cuối đời. “Mẹ làm được rồi. Bây giờ, mẹ muốn về quê, nơi có ông ấy, để nghỉ ngơi.”
Tôi bất lực, không thể thuyết phục bà thay đổi ý định. Nhưng tôi biết, nếu để bà ra đi như vậy, Linh sẽ không bao giờ tha thứ cho chính mình vì không biết sự thật.
Sáng hôm sau, tôi kể mọi chuyện cho Linh. Cô ấy khóc nức nở, ôm lấy mẹ và cầu xin bà ở lại. Trong khoảnh khắc đó, tôi thấy bà Hiền cũng không kìm được nước mắt. Cuối cùng, bà đồng ý ở lại thêm một tháng, không phải để điều trị, mà để dành thời gian với Linh và bé Na. Bà nói: “Mẹ không hứa sẽ sống lâu, nhưng mẹ hứa sẽ ở đây, với hai đứa, cho đến khi mẹ không thể nữa.”
Một tháng sau, bà Hiền ra đi trong giấc ngủ, bên cạnh Linh và bé Na. Trước khi mất, bà nắm tay tôi, thì thầm: “Cảm ơn con, Minh. Con là người chồng tốt.” Tôi chỉ biết gật đầu, nước mắt rơi.
Căn nhà trở nên trống trải, nhưng mỗi lần mở tủ lạnh, tôi lại nhớ đến bà – người mẹ vợ đã hy sinh tất cả để giữ cho con gái mình một khoảng trời hạnh phúc, dù chỉ là ngắn ngủi. Chiếc hộp thuốc giờ được đặt trên bàn thờ, như một lời nhắc nhở về tình yêu vô điều kiện của bà.
Linh và tôi quyết định đặt tên lót cho bé Na là “Hiền”, để mỗi lần gọi con, chúng tôi lại nhớ đến người mẹ, người bà đã dành cả đời mình cho gia đình.
