Vụ lãnh đạo trường THPT ở Hải Hậu – Ninh Bình: Có dấu hiệu của nhiều tội phạm khác nhau

Xâm phạm quyền riêng tư, có thể bị xử lý hình sự

Trao đổi với Tiền Phong, Luật sư Nguyễn Thị Sâm, Giám đốc Hãng Luật Ngọc Linh & Cộng sự khẳng định: “Bất kể nội dung  thể hiện điều gì, việc quay, lưu giữ hay phát tán hình ảnh riêng tư của người khác khi chưa được sự đồng ý là hành vi xâm phạm nghiêm trọng quyền về hình ảnh, quyền riêng tư và nhân phẩm con người, và bị pháp luật nghiêm cấm”.

Theo Luật sư Sâm, Điều 21 Hiến pháp 2013 và Điều 38 Bộ luật Dân sự 2015 quy định rõ, đời sống riêng tư, bí mật cá nhân, bí mật gia đình là bất khả xâm phạm. Việc công khai hoặc phát tán thông tin, hình ảnh cá nhân mà không có sự đồng ý của người trong cuộc là vi phạm pháp luật.

Cụ thể, Luật An ninh mạng 2018 và Nghị định 15/2020/NĐ-CP (được sửa đổi năm 2022) nghiêm cấm hành vi đăng tải, lan truyền hình ảnh xp đời tư người khác. Mức phạt hành chính có thể lên đến 20 triệu đồng, đồng thời buộc gỡ bỏ nội dung và xin lỗi công khai.

Trường hợp hành vi mang tính xúc phạm, bôi nhọ hoặc gây hậu quả nghiêm trọng, người phát tán có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội Làm nh;;;;;ục người khác (Điều 155) hoặc Đưa, sử dụng trái phép thông tin mạng viễn thông (Điều 288 Bộ luật Hình sự), với khung hình phạt từ 6 tháng đến 7 năm tù.

Luật sư Sâm nhấn mạnh: “Nhiều người cho rằng chỉ chia sẻ lại là ‘vô can’, nhưng pháp luật quy định rõ: hành vi chia sẻ, bình luận hoặc lan truyền nội dung vi phạm cũng có thể bị xử lý, vì góp phần làm gia tăng hậu quả xâm phạm danh dự, nhân phẩm người khác”.

Đồng quan điểm, luật sư Đinh Đức Duy, Giám đốc Công ty Luật Minh Nghiêm (Đoàn Luật sư TP. Hà Nội) cho rằng, quyền riêng tư của mỗi cá nhân được nhà nước Việt Nam coi trọng như một quyền cơ bản, được pháp luật quy định và bảo vệ. Từ nguyên tắc này, pháp luật dân sự quy định về quyền của cá nhân đối với hình ảnh (Điều 32, Bộ luật Dân sự 2015) và quyền được bảo vệ danh dự, nhân phẩm, uy tín (Điều 34). Như vậy, hành vi phát tán video nhạy cảm mà không được sự đồng ý của cá nhân có mặt trong video đã xâm phạm đến quyền được nhà nước bảo vệ, ảnh hưởng trực tiếp đến danh dự, nhân phẩm và uy tín của cá nhân và nhà trường khi dư luận có những bình luận tiêu cực.

Theo luật sư Duy, người phát tán, lưu trữ những đoạn video nói trên có thể bị xử phạt vi phạm hành chính từ 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng theo Điểm e, khoản 3, Điều 102, Nghị định 15/2020/NĐ-CP; đồng thời buộc phải tháo gỡ, xóa bỏ video trên các nền tảng website, mạng xã hội.

Ngoài ra, người đăng tải, phát tán video có thể phải đền bù thiệt hại tổn thất về vật chất, sức khỏe, tinh thần cho bị hại nếu có thiệt hại trên thực tế.

Về pháp luật hình sự, luật sư Duy cho rằng, vụ việc trên còn có dấu hiệu của nhiều tội phạm khác nhau như: “Xâm nhập trái phép vào mạng máy tính, mạng viễn thông hoặc phương tiện điện tử của người khác” (Điều 289) với mức hình phạt cao nhất lên đến 12 năm tù; hoặc “Đưa hoặc sử dụng trái phép thông tin mạng máy tính, mạng viễn thông” (Điều 288) với mức hình phạt cao nhất lên đến 7 năm tù.

“Tùy theo mức độ, động cơ, mục đích của những người đăng tải video, cơ quan chức năng sẽ xử lý theo quy định”, luật sư Duy nói.

Không thể nhân danh đạo đức để vi phạm pháp luật

Chia sẻ quan điểm cá nhân về vụ việc, Luật sư Nguyễn Anh Tuấn, Giám đốc Công ty TNHH Luật Trường Lộc, cho rằng: “Không thể nhân danh đạo đức để vi phạm pháp luật. Vụ việc này là một lời cảnh tỉnh nghiêm khắc về lỗ hổng bảo mật, đạo đức công vụ và ý thức sử dụng thông tin cá nhân trong môi trường số”.

Luật sư Tuấn cũng lưu ý, nếu clip được trích xuất từ hệ thống camera nội bộ, đơn vị quản lý dữ liệu phải chịu trách nhiệm hành chính về việc để lộ thông tin cá nhân. Theo Nghị định 15/2020/NĐ-CP, người quản lý hoặc khai thác dữ liệu camera có thể bị phạt từ 20 đến 70 triệu đồng, thậm chí bị thu hồi giấy phép hoặc truy cứu hình sự nếu để xảy ra rò rỉ dữ liệu gây hậu quả nghiêm trọng.

Luật sư Nguyễn Anh Tuấn nhấn mạnh, không thể nhân danh đạo đức để hợp thức hóa hành vi vi phạm pháp luật. Việc tung clip cá nhân lên mạng là hành vi nguy hiểm, không chỉ hủy hoại danh dự người bị quay, mà còn tạo tiền lệ xấu về cái gọi là ‘tòa án mạng’.

Không chỉ là câu chuyện pháp lý, vụ việc còn chạm tới vấn đề đạo đức và quy tắc ứng xử trong môi trường làm việc. “Nếu người trong clip thực sự là lãnh đạo trường học, hành vi “thân mật” trong phòng làm việc, dù có sự đồng thuận hay không, thì công sở là nơi làm việc, không thể là nơi cho những hành vi thiếu chuẩn mực” – luật sư Tuấn nói.

Các chuyên gia đều cho rằng, cơ quan công an cần nhanh chóng vào cuộc xác minh người ghi hình, phát tán và lan truyền clip, đồng thời làm rõ mục đích, động cơ của hành vi. Nếu có dấu hiệu làm nhục người khác, xâm phạm quyền riêng tư hoặc truyền bá văn hóa phẩm đồi trụy, cần khởi tố vụ án hình sự để xử lý theo quy định.

Nguồn https://tienphong.vn/vu-lo-clip-nguoi-dan-ong-than-mat-voi-nhieu-phu-nu-co-dau-hieu-cua-nhieu-toi-pham-khac-nhau-post1795054.tpo