Bà Tư – goá bụa từ năm 50 tuổi – một mình nuôi ba người con trưởng thành: Toàn, Tín, Tùng.
Bà không học cao, chỉ buôn bán tạp hóa nhỏ. Suốt mấy chục năm, bà tằn tiện từng đồng, chẳng bao giờ tiêu xài cho bản thân.
Khi ngoài 80, bà Tư bắt đầu yếu, hay quên, hay tiểu đêm, chân run tay lẩy bẩy.
Thay vì bàn nhau chăm sóc, ba người con bắt đầu cuộc chiến đùn đẩy:
Anh cả Toàn viện cớ: “Nhà con chật, con cái còn nhỏ, mẹ ở với em út đi.”
Anh hai Tín bảo: “Vợ con khó tính, mẹ về nhà anh Toàn hợp hơn.”
Út Tùng viện lý do đi công tác xa triền miên.
Cuối cùng, bà bị đưa đi viện dưỡng lão.
Ngày tiễn bà, không ai khóc. Cả ba chỉ nghĩ:
“Già rồi, lẫn rồi, sống không bao lâu. Mà tiền bà có bao nhiêu đâu.”
Trong ba năm ở viện dưỡng lão, mỗi năm bà Tư được thăm… ba lần, vào dịp Tết.
Mỗi lần, ba anh em đến mang bánh, vài trăm ngàn, chụp hình đăng Facebook tỏ vẻ hiếu thảo, rồi lướt về thật nhanh.
Bà chỉ cười, mắt rưng rưng nhưng không trách một lời.
Mọi người trong viện đều bảo:
“Cụ Tư hiền, ít nói. Nhưng cụ có vẻ buồn lắm.”
Bà Tư mất vào một ngày mưa. Đám tang đơn sơ, ba anh em về làm cho tròn nghĩa vụ.
Mãi đến ngày luật sư xuất hiện để công bố di chúc, họ mới bắt đầu thấy bất ngờ:
“Tôi – Nguyễn Thị Tư – hiện có khoản tiết kiệm 3 tỷ đồng tại ngân hàng X.
Số tiền này tôi không để lại cho ba người con ruột của tôi, vì các con đã đủ đầy và không còn cần tôi nữa.
Tôi để lại toàn bộ số tiền đó cho cô Lài – nhân viên y tế tại viện dưỡng lão An Phúc, người đã chải tóc, đút cháo, thay tã, ngồi nghe tôi kể chuyện mỗi đêm, và là người cuối cùng nắm tay tôi khi tôi nhắm mắt.”
Cả phòng họp chết lặng.
Anh cả Toàn đứng phắt dậy:
“Không thể! Mẹ tôi lú rồi, bị lừa!”
Luật sư bình tĩnh đặt lên bàn một đoạn ghi âm: tiếng bà Tư, khàn khàn, nhưng rõ ràng:
“Các con tôi bận… tôi không trách. Nhưng ơn nghĩa không cần máu mủ. Tôi để lại cho người thương tôi, không phải người mang họ tôi.”
Về sau, cả ba người con đều nộp đơn kiện, nhưng hồ sơ hợp pháp.
Tiền được chuyển sang tên cô Lài.
Cô dùng một phần sửa lại khu dưỡng lão, treo di ảnh bà Tư cùng dòng chữ:
“Mẹ không cần danh nghĩa để yêu – chỉ cần một người ở bên, khi mình yếu nhất.”